Współczesny świat stawia przed przedsiębiorstwami nowe wyzwania. Nie wystarczy już tylko dążyć do maksymalizacji zysków – coraz większe znaczenie ma także odpowiedzialność społeczna i ekologiczna. Termin „startupy pozytywnego wpływu” zyskuje na popularności, gdyż opisuje firmy, które od samego początku swojej działalności stawiają na zrównoważony rozwój. Ale co to dokładnie oznacza i dlaczego jest tak ważne?
Co to jest zrównoważony model biznesowy?
Zrównoważony model biznesowy to taki, który bierze pod uwagę nie tylko zyski finansowe, ale także wpływ działalności firmy na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę. Odpowiedzialność biznesu stała się koniecznością w obliczu wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, nierówności społeczne czy wyczerpywanie się zasobów naturalnych. Firmy, które wdrażają zrównoważone praktyki, mogą liczyć na większe wsparcie zarówno ze strony klientów, jak i inwestorów.
Gospodarka cyrkularna jako przykład zrównoważonego modelu biznesowego
Źródło: https://img.freepik.com/free-vector/hand-drawn-circular-economy-graphics_23-2149227031.jpg?t=st=1732656712~exp=1732660312~hmac=e1fc0a40bdbdbb28c11fcf177d981290549882c20f8daa9d605010c8e34c94a9&w=1480
Modelowym przykładem zrównoważonego modelu biznesowego jest koncepcja gospodarki cyrkularnej. W takim modelu produkty są projektowane w taki sposób, aby mogły być wielokrotnie używane, naprawiane i recyklingowane. Dzięki temu minimalizuje się ilość odpadów i maksymalizuje wykorzystanie zasobów. Przykładem startupu działającym w tej koncepcji jest EcoBean. To polski startup, który znalazł sposób na recykling zużytych ziaren kawy. Firma przetwarza odpady kawowe na wartościowe produkty, takie jak biopaliwa, kosmetyki czy nawozy organiczne. Innym przykładem jest startup Plenti to platforma, która pozwala używać sprzętu bez konieczności jego kupowania.
Zrównoważony rozwój: minimalizowanie szkód i maksymalizowanie korzyści
Zrównoważony rozwój w kontekście biznesowym można rozumieć na dwa sposoby. Pierwszy to minimalizowanie negatywnego wpływu, czyli zmniejszanie szkód, jakie firma może wyrządzać środowisku i społeczeństwu. Przykłady takich działań to redukcja emisji dwutlenku węgla, ograniczanie szkodliwych substancji w produkcji żywności oraz eliminowanie nieetycznych zachowań wśród pracowników.
Drugie znaczenie to maksymalizowanie pozytywnego wpływu. Startupy realizujące tę ideę prowadzą działalność w sposób świadomy i zrównoważony od samego początku, oferując produkty i usługi, które przynoszą rzeczywiste korzyści społeczne i ekologiczne. Przykładem takiej organizacji jest Envirly, polska firma technologiczna oferująca platformę do zarządzania zrównoważonym rozwojem, śladem węglowym organizacji i produktów.
Wpływ zrównoważonego rozwoju na innowacyjność startupów
Każdy startup, nie tylko ten, który w DNA ma odpowiedzialność społeczną czy środowiskową, w dzisiejszych czasach powinien zwrócić uwagę w tym kierunku. W przeszłości hasło zrównoważony rozwój odnosiło głównie dużych korporacji lub firm, które miały w swojej misji społeczną odpowiedzialność. Obecnie, nawet mniejsze organizacje powinny uwzględniać aspekty zrównoważonego rozwoju w swoich strategiach. Dzięki temu mogą nie tylko przyczynić się do rozwiązania globalnych problemów, ale również przyciągnąć świadomych konsumentów i inwestorów, którzy coraz częściej zwracają uwagę na wartości etyczne i ekologiczne firm.
Warto podkreślić, że to daje przestrzeń na wiele innowacji społecznych i środowiskowych. Innowacyjność jest kluczową przewagą startupów, umożliwiając im tworzenie przełomowych rozwiązań szybciej niż w dużych organizacjach. Dzięki swojej elastyczności i zdolności do szybkiego dostosowywania się do zmieniających się warunków rynkowych, startupy mogą eksperymentować z nowymi rozwiązaniami i technologiami. Innowacyjność jest często wpisana w kulturę startupów, co pozwala im wprowadzać nowatorskie podejścia do zrównoważonego rozwoju, takie jak rozwój produktów z materiałów odnawialnych, implementacja zaawansowanych technologii do monitorowania i redukcji emisji CO2, czy tworzenie modeli biznesowych opartych na gospodarce cyrkularnej.
Przykładem takiego startupu, jest Bee Healthy Honey oferującego innowacyjny wynalazek pszczelarski – Varroa Stoper. Jest to urządzenie, które zwalcza niebezpiecznego dla pszczół pasożyta (Varroa destructor) w sposób ekologiczny i etyczny.
ESG, a finansowanie startupów
W ostatnich latach inwestorzy coraz częściej uwzględniają kryteria ESG (Environmental, Social, and Governance) podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych. Trend ten jest napędzany przez regulacje prawne, presję zewnętrzną ze strony inwestorów, którzy domagają się raportowania działań CSR, oraz rosnące znaczenie zrównoważonych inwestycji.
Badania przeprowadzone przez Europejski Fundusz Inwestycyjny (EIF), pokazują, że inwestorzy Venture Capital, zwłaszcza ci działający na późniejszych etapach, są coraz bardziej skłonni uwzględniać kryteria niefinansowe podczas podejmowania decyzji inwestycyjnych. Badanie przeprowadzone w 2020 roku pokazało, że pomimo wyzwań, takich jak brak jednolitych metodologii czy obaw przed niższymi zwrotami, większe fundusze venture capital już wtedy wprowadziły kryteria ESG do monitorowania swoich inwestycji.
Podsumowanie
Dla startupów oznacza to konieczność raportowania i optymalizacji działań nie tylko pod kątem finansowym, ale również niefinansowym. Aby pozostać konkurencyjnym na rynku, startupy muszą dostosować się do nowych realiów. Zrównoważony rozwój oraz kryteria ESG stają się nieodłącznym elementem nowoczesnych modeli biznesowych. Wprowadzenie tych zasad może przynieść wiele korzyści, takich jak lepsza reputacja, większa lojalność klientów, a także łatwiejszy dostęp do kapitału od inwestorów, którzy coraz częściej stawiają na firmy odpowiedzialne społecznie.
Autorka: Natalia Kuźma
Źródła:
- https://mamstartup.pl/w-startupach-pozytywnego-wplywu-skalowanie-polega-na-podnoszeniu-poziomu-i-zwiekszaniu-zakresu-dobra-prof-boleslaw-rok/
- https://kozminskihub.com/wp-content/uploads/2023/06/Raport-SPW-2023.pdf
- https://lp.plenti.app/pl/
- https://ecobean.pl/
- https://www.share-e.pl/ksiazki/
- https://varroastopper.com/
- https://www.envirly.com/
- https://www.vestbee.com/blog/articles/esg-in-venture-capital-how-esg-will-affect-vc-funds-and-startups